1. Những thành phần chính trong rễ cây đinh lăng

Cây đinh lăng có tên khoa học là Polyscias fruticosa (L.) Harms còn được gọi với tên nam dương sâm, thuộc họ gia bì. Chúng mang một số đặc điểm như:

• Thân nhỏ và nhẵn, không gai, cao khoảng 0.8 tới 1.5m.
• Lá của chúng là dạng kép, phiến có răng cưa, xẻ lông chim dài và cuống dày.
• Cả thân và lá đều mang mùi hương đặc trưng.

Không chỉ lá mà rễ của đinh lăng cũng có nhiều ứng dụng

Loài cây này thường được trồng nhiều ở nước ta và có nhiều công dụng, trong đó, phần lá và rễ được dùng nhiều nhất. Nếu như lá cây đinh lăng có thể thu hoạch quanh năm, dùng làm thực phẩm thì rễ (hay củ) thường được thu hoạch khi cây đạt 4 tới 5 tuổi trở lên bởi lúc này, chúng chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Thành phần trong rễ cây đinh lăng gồm các chất như: saponin, alcohol, tanin, glucocid, vitamin B,... và một số loại axit amin như: methonin, systein, lysin,...

2. Rễ cây đinh lăng mang tới những tác dụng gì?

Tại Việt Nam, rễ của đinh lăng được Viện y học quân sự nghiên cứu và thử nghiệm trong các ứng dụng tăng cường sức khỏe cho cơ thể con người. Cụ thể, qua quá trình nghiên cứu, một số kết luận đã được đưa ra gồm:

• Lấy rễ để sắc lấy nước uống, có thể giúp cơ thể tăng sự dẻo dai. Tác dụng này của chúng tương tự như nhân sâm, song chỉ kéo dài trong một thời điểm nhất định và tích lũy với liều lượng nhất định.
• Nếu sử dụng 0.5ml dung dịch đinh lăng hàm lượng 100 - 200%/1kg cơ thể để tiêm vào tĩnh mạch vành tai, có thể khiến cho huyết áp hạ.
• Nếu sử dụng 1ml/1kg thể trọng với hàm lượng 100%, có thể khiến tử cung co bóp nhẹ.
• Viên bột tán từ rễ cây đinh lăng có thể giúp cho bộ đội hoặc vận động viên thể dục thể thao có thể tăng sức chịu đựng.

Rễ của cây thường được dùng khi đã phơi khô

3. Một số ứng dụng của rễ cây đinh lăng trong các bài thuốc dân gian

Trong dân gian từ lâu đã lưu truyền một số bài thuốc chữa bệnh từ rễ đinh lăng, chẳng hạn như:

• Để uống: thái mỏng rễ đinh lăng rồi phơi khô. Lấy 0.5g đun sôi với 100ml nước trong thời gian khoảng 15 phút, sau đó để nguội, uống trong ngày.
• Sao vàng, thái nhỏ khoảng 8 - 16g rễ đinh lăng rồi đem sắc với 4000ml nước, để lửa nhỏ cho tới khi nước cạn còn khoảng 100ml thì tắt bếp. Nước này có thể được dùng cho phụ nữ sau khi sinh với tác dụng tăng tiết sữa, giảm cảm giác đau ở dạ con.
• Đối với những người bị căng, đau nhức vú, có thể dùng 30 tới 40g rễ khô, sắc cùng 500ml nước cho tới khi nước cạn còn khoảng 250ml thì tắt bếp. Nước này có thể uống trong 2 tới 3 ngày, cảm giác đau nhức sẽ hết và tia sữa được thông.
• Bởi chúng có tác dụng chữa lànhvết thươngnên có thể dùng đinh lăng giã nát rồi đắp lên vết thương. Ngoài ra, có thể dùng khoảng 40g đinh lăng giã nhuyễn để đắp vào những chỗ sưng đau khớp.
• Đối với những người mỏi gối do mắc bệnhxương khớp, có thể dùng từ 20 tới 30g đinh lăng rồi sắc lấy nước uống trong ngày, cũng có thể cho thêm cúc tần, cam thảo, rễ cây xấu hổ.
• Với những người bị liệt dương, có thể dùng bài thuốc gồm các thành phần như: rễ cây đinh lăng (12 gam), kỷ tử (12 gam), cám nếp (12 gam), trâu cổ (8 gam), cao ban long (8 gam), sa nhân (6 gam), bỏ tất cả vào ấm rồi sắc lấy nước uống.
• Đối với những người bị viêm gan, có thể dùng bài thuốc gồm các thành phần: rễ đinh lăng (12 gam), biển đậu (12 gam), rễ cỏ tranh (12 gam), nghệ (8 gam) đem sắc nước uống hàng ngày, mỗi ngày uống một thang.
• Với những người thiếu máu, có thể dùng 100 gam rễ đinh lăng để tán nhuyễn thành bột rồi hàng ngày sắc uống.
• Với những người bị dị ứng, sởi, ho hoặc kiết lị, co thể dùng 10 gam rễ khô, sắc cùng 200 ml nước để uống hàng ngày.
• Với trường hợp ho suyễn lâu năm, có thể dùng rễ đinh lăng, đậu săng, tang bạch bì, nghệ vàng, tần lá dày mỗi thứ 8 gam cùng bồ công anh (6 gam), gừng khô (4 gam) đem sắc cùng 600 ml nước cho tới khi cạn còn 250ml rồi chia đôi để uống trong ngày khi nước còn nóng.

Rượu ngâm đinh lăng chỉ nên dùng một lượng nhỏ

Ngoài ra, nhiều người còn dùng rễ đinh lăng để ngâm rượu uống với mục đích tăng cường sức khỏe. Rễ được dùng sau khi đã phơi khô rồi tán nhỏ, liều lượng là 100g rễ ngâm với 1 lít rượu 30 tới 35 độ, thời gian ngâm từ 7 tới 10 ngày. Khi ngâm thỉnh thoảng nên lắc đều bình và mỗi lần chỉ uống từ 5 tới 10ml, ngày 2 lần, uống trước bữa ăn khoảng 30 phút.

4. Khi dùng rễ cây đinh lăng, bạn cần lưu ý những gì?

Đinh lăng cũng giống như các loại cây có nhựa, mủ khác, phần nhựa tập trung nhiều tại vỏ. Khi chiết xuất đinh lăng, phần nhựa này cũng nằm trong thành phần được chiết xuất.

Tuy nhiên, nếu dùng quá liều, có thể gây ngộ độc, thậm chí là tử vong. Theo kết quả thí nghiệm trên chuột thì sử dụng mức 32,9 gam/1 kg có thể gây tử vong. Cùng với đó, do chứa saponin nên nếu dùng quá nhiều, có thể khiến cho hồng cầu bị vỡ, gặp tình trạng say,tiêu chảy,mệt mỏi.

Chính vì vậy, khi có nhu cầu sử dụng đinh lăng để tăng cường sức khỏe hoặc chữa bệnh, bạn cần hỏi ý kiến và làm theo hướng dẫn từ chuyên gia y tế, không sử dụng một cách tùy tiện, tránh những hậu quả có thể gây ra cho sức khỏe bản thân.

Trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc dân gian nào, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ

Bài viết trên đã cung cấp một số thông tin cho bạn về tác dụng cũng như ứng dụng của rễ cây đinh lăng. Tuy nhiên, những thông tin này chỉ mang tính tham khảo, khi gặp các vấn đề sức khỏe, bạn nên đi khám để được bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn nhất.

Hiện nay, Hệ thống Y tếMEDLATEClà địa chỉ uy tín mà bạn có thể lựa chọn trong quá trình chăm sóc sức khỏe cho cả gia đình. Bạn hãy gọi tới Tổng đài1900 56 56 56để được Tổng đài viên hướng dẫn chi tiết cách đặt lịch khám tại bệnh viện.