Giải phẫu bệnh là gì?

Mở đầu bài báo cáo, chuyên gia giải thích khái niệm giải phẫu bệnh, cụ thể như sau:

Giải phẫu bệnh là khoa học về các tổn thương. Từ nhận biết về biến đổi hình thái học mô và tế bào (đại thể và vi thể), trên cơ sở kiến thức y học hiện đại, có thể xác định được bản chất nguyên nhân của các tổn thương đó, đối chiếu với lâm sàng tìm hiểu cơ chế bệnh sinh, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán, phòng bệnh và điều trị.

Giải phẫu bệnh học giúp cho người thầy thuốc có thể tận mắt xem xét, nghiên cứu, tổng hợp những biến đổi hình thái để giải thích những thay đổi về chức phận và những triệu chứng lâm sàng, đồng thời tìm hiểu về nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh, cách diễn biến của bệnh để góp phần chẩn đoán bệnh.

Xét nghiệm giải phẫu mô bệnh học - “tiêu chuẩn vàng” chẩn đoán

Trong y học, để chẩn đoán bệnh, bác sĩ lâm sàng không chỉ dựa vào chẩn đoán lâm sàng đơn thuần như hỏi bệnh, nhìn, sờ, gõ, nghe, mà cần kết hợp với chẩn đoán cận lâm sàng khác như xét nghiệm, nội soi, siêu âm, chụp X-quang... tuy nhiên độ chính xác mới chỉ đạt trên 80%. Vì vậy, để kết quả chẩn đoán đạt độ chính xác lên tới 97-98% và được xem là “tiêu chuẩn vàng” cho chẩn đoán cần làm xét nghiệm giải phẫu bệnh mô bệnh học, đặc biệt trong một số trường hợp có thể kết hợp thêm các kỹ thuật hóa mô miễn dịch, miễn dịch huỳnh quang, siêu cấu trúc để đạt tối đa hiệu quả chẩn đoán.

Xét nghiệm giải phẫu bệnh mô bệnh học - “tiêu chuẩn vàng” chẩn đoán

Bên cạnh mô bệnh học, tế bào học cũng được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán và sàng lọcung thư. Xét nghiệm này có thể đánh giá hình thái các tế bào hút từ dịch, các nang, các khoang cơ thể, các thương tổn đặc bằng kim nhỏ (kỹ thuật FNA) hoặc lấy tế bào bong từ bề mặt cơ thể.

Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ số cho phép sự kết hợp kính hiển vi kỹ thuật số với internet mở ra cơ hội cho việc chẩn đoán bệnh và hội chẩn từ xa đối với các trường hợp bệnh khó, bệnh hiếm gặp ngày càng phổ biến và thuận lợi.

3 ứng dụng “vàng” của xét nghiệm giải phẫu bệnh trong thực hành lâm sàng

Theo chia sẻ của chuyên gia,xét nghiệm giải phẫu bệnhcó giá trị cao trong chẩn đoán và sàng lọc ung thư, cụ thể có 3 ứng dụng “vàng” của xét nghiệm này được “gọi tên” trong lâm sàng, gồm:

1. Chẩn đoán phân biệt nhiều loại ung thư

Sử dụng kỹ thuật hóa mô miễn dịch có thể chẩn đoán phân biệt nhiều loại ung thư khác nhau:

• Xác định nguồn gốc các loại ung thư kém biệt hóa.
• Vi xâm nhập ung thư.
• Các loại ung thư mà trên tiêu bản mô học thông thường không xác định được, ví dụ: các khối u tế bào hình thoi (U mô đệm dạ dày ruột, u cơ trơn, u thần kinh…).
• Các yếu tố nguy cơ: tế bào bóng trong nhiễm HPV gây ung thư cổ tử cung.

2. Tiên lượng bệnh

Giai đoạn ung thư càng cao, độ mô học càng cao tiên lượng càng kém.

Nhuộm hóa mô miễn dịch với kháng thể Ki67 có thể đánh giá được khả năng tăng sinh của các tế bào u, khả năng tăng sinh tế bào càng cao thì khả năng tái phát và di căn ung thư càng lớn. Người ta đã chứng minh đột biến gene p53 là yếu tố tiên lượng độc lập về thời gian sống thêm của bệnh nhân ung thư biểu môtuyến giáp.

3. Sàng lọc, định hướng điều trị và đánh giá khả năng đáp ứng điều ung thư

Từ khi có kỹ thuật nhuộm hóa mô miễn dịch và sinh học phân tử, giải phẫu bệnh đã đóng góp rất tích cực vào định hướng điều trị và đánh giá khả năng đáp ứng điều trị của nhiều loại ung thư.

Việc phát hiện ra đường dẫn truyền tín hiệu tế bào và gen sinh ung thư đã mang lại những hiểu biết mới về ung thư và cơ chế sinh ung. Với những hiểu biết này đã giúp chúng ta có cơ sở logic cho một liệu pháp điều trị mới đó là liệu pháp nhắm trúng đích. Trong liệu pháp điều trị này, người ta đã chỉ ra được những điểm đích để các loại thuốc nhắm vào đó, đó là các yếu tố ngăn cản thụ thể của yếu tố tăng trưởng, ngăn cản đường dẫn truyền tín hiệu tế bào... Một số thuốc đã được đưa vào áp dụng lâm sàng, còn một số thuốc đang được thử nghiệm ở những giai đoạn khác nhau và mang lại nhiều hứa hẹn cho việc điều ung thư.

Việc xác định các trường hợp ung thư vú có các thụ thể nội tiết dương tính (PR, ER) và Her2/neuâm tínhcó thể định hướng cho việc cắt bỏ buồng trứng hoặc ức chế buồng trứng.

Đột biến gen BRAF có thể gây kháng iod131 trong điều trị UTBM tuyến giáp…

Bên cạnh những ứng dụng của xét nghiệm giải phẫu bệnh trên lâm sàng, chuyên gia còn chia sẻ thêm các lĩnh vực nghiên cứu chính của giải phẫu bệnh như tổn thương tế bào và mô, tổn thương do rối loạn tuần hoàn / viêm / u (lành tính, các tính). Và các nghiên cứu khác về các biến đổi do rối loạn hình thái, rối loạn dẫn truyền, tổn thương tạng ghép...

Các phương pháp kỹ thuật xét nghiệm giải phẫu bệnh

Tiếp theo, trong khuôn khổ chuyên đề, chuyên gia tiếp tục chia sẻ tới bác sĩ đồng nghiệp các phương pháp kỹ thuật xét nghiệm giải phẫu bệnh đang được áp dụng ở các labo xét nghiệm hiện nay gồm:

• Xét nghiệm chẩn đoán mô bệnh học bằng phương pháp nhuộm Hematoxylin - Eosin (H.E);
• Xét nghiệm chẩn đoán mô bệnh học bằng phương pháp nhuộm PAS (Periodic Acide Siff);
• Xét nghiệm chẩn đoán mô bệnh học bằng phương pháp nhuộm Giêm sa;
• Xét nghiệm chẩn đoán Hóa mô miễn dịch và Hóa miễn dịch tế bào;
• Xét nghiệm chẩn đoán mô bệnh học tức thì bằng phương pháp cắt lạnh;
• Xét nghiệm chẩn đoán tế bào học qua chọc hút bằng kim nhỏ (FNA);
• Xét nghiệm các loại dịch, nhuộm và chẩn đoán tế bào học;
• Xét nghiệm chẩn đoán tế bào học bong bằng phương pháp Papanicolaou;
• Kỹ thuật khối tế bào (Cell - block);
• Phương pháp sinh học phân tử;
• Các kỹ thuật nhuộm bổ trợ khác: Nhuộm bạc, nhuộm miễn dịch huỳnh quang, nhuộm Masson, nhuộm Mucicarmin...

Có nhiều phương pháp kỹ thuật xét nghiệm giải phẫu bệnh đang được áp dụng ở các labo xét nghiệm

Để kết quả xét nghiệm giải phẫu bệnh tin cậy và mang lại giá trị cao trong khám chữa bệnh, chuyên gia đặc biệt lưu ý về cách lấy mẫu đúng, đủ, trúng tổn và mẫu cần bảo quản đúng cách.

Sau 1,5 giờ say sưa và nghiêm túc báo cáo của chuyên gia, hội thảo trực tuyến số 20 chủ đề về “Vai trò của Giải phẫu bệnh trong chẩn đoán và điều trị" đã khép lại thành công tốt đẹp. Qua đây hàng trăm bác sĩ đồng nghiệp trên toàn quốc theo dõi chương trình đã lĩnh hội được kiến thức chuyên môn chuyên sâu, toàn diện, cập nhật về xét nghiệm giải phẫu bệnh để ứng dụng hiệu quả chẩn đoán và điều trị các bệnh lý ung thư cho người dân khi đến khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế.

Tiếp theo, Hội thảo trực tuyến số 21 có chủ đề"Ứng dụng phân tích ADN trong xác định quan hệ huyết thống”, do Đại tá, TS.BSCC Nguyễn Lê Cát - Chủ nhiệm khoa Xét nghiệm, Viện Pháp Y Quân đội, Ủy viên Hội đồng khoa học, Công nghệ và đào tạo Hệ thống Y tế MEDLATEC báo cáo sẽ được phát trực tiếp vào lúc15h00-16h30, ngày 24/11/2023,tại fanpage Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC.

Hội thảo trực tuyến số 21hứa hẹn mang đến kiến thức chuyên môn bổ ích cho các bác sĩ

Ngay lúc này, kính mời quý bác sĩ đồng nghiệp đăng ký link tham giaTẠI ĐÂY.

Tham gia hội thảo, bác sĩ đồng nghiệp sẽ có cơ hội được MEDLATEC cấp chứng nhận CME.

Mọi thông tin chi tiết về hội thảo, quý bác sĩ vui lòng liên hệ Hotline: 1900 56 56 56, hoặc liên hệ cán bộ phụ trách Phạm Hoàng - ĐT: 0853134568.