1, U máu lách là gì?

U máu lách thường hiếm gặp và chỉ chiếm tỷ lệ từ 0.5 đến 2% dân số và là bệnh lý thường gặp sau nang lách chiếm 0,1-14% các bệnh lý ở lách. Vì vậy, người bệnh sẽ không biết được tình trạng bệnh cũng như cách điều trị hiệu quả. U máu lách thường gặp ở lứa tuổi trung niên 30-60 tuổi.

Lách là một trong những cơ quan quan trọng - bạch huyết lớn nhất cơ thể nằm trên đường tuần hoàn ở trong ổ bụng. Hình dạng của lách giống như hình hạt cà phê, nằm dưới cơ hoành, phía ngoài phình vị dạ dày, mặt ngoài áp vào phía sau lồng ngực. Thông thường, ở người trưởng thành có trọng lượng lách khoảng 150 gram. Lách là nơi chứa nhiều mạch quan trọng như mạch máu, mạch bạch huyết, dây thần kinh và được dẫn đến bởi dây chằng.

U máu lách, hay còn được biết đến là dị dạng tĩnh mạch lách, dị dạng mao mạch thể hang lách hoặc dị dạng tĩnh mạch lách có dòng chảy chậm là một tổn thương hiếm gặp song được coi là tổn thương khu trú phổ biến thứ 2 sau nang lách và là tổn thương u lành tính phổ biến nhất ở lách. Chúng thường được phát hiện tình cờ và có biểu hiện hình ảnh tương tự u máu gan.

Lách được chia thành hai loại mô: tủy đỏ và tủy trắng (theo vi thể). Tủy trắng chỉ chiếm một phần năm trọng lượng của lách, chứa các mô bạch huyết và có chỗ tạo thành nang bạch huyết. Tủy trắng được chia thành 3 vùng là vùng quanh động mạch, trung tâm sinh sản và vùng rìa chuyển tiếp giữa tủy đỏ và tủy trắng. Tủy trắng có cấu tạo phức tạp hơn bao gồm xoang tĩnh mạch xen kẽ với những dây tế bào.

Do cấu tạo của lách khá phức tạp và độ hiểu biết của người bệnh về căn bệnh này chưa phổ biến nên khi có dấu hiệu bất thường ở vị trí lách, người bệnh thường chủ quan và không đi khám.

Vị trí giải phẫu của lách trên cơ thể

2, Nguyên nhân và triệu chứng

Bệnh u mạch máu lách có thể xuất hiện đơn độc hoặc phối hợp với sự hiện diện của nhiều u máu lách.

Biểu hiện tại lách trong một số bệnh hệ thống (hội chứng đa u máu hệ thống) như là:

• Hội chứng Klippel - Trénaunay - Weber: Hội chứng rối loạn mạch máu bẩm sinh
• Hội chứng Beckwith-Wiedemann: là một rối loạn điều hòa tăng trưởng dẫn đến tăng trưởng quá mức.

Hiện nay u máu lách xuất hiện do nguyên nhân gì vẫn chưa được xác định rõ ràng, mặc dù vậy có một số yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng khả năng mắc u máu hơn như: Yếu tố di truyền, tuổi tác, do rối loạn hormone,...

Phần lớn các bệnh nhân bị u máu lách không có triệu chứng rõ ràng và được phát hiện tình cờ. Đôi khi chúng có thể liên quan đến, đau bụng, khó thở, tiêu chảy hoặc táo bón

U mạch máu lách bao gồm các hệ thống mạch máu không tân sinh không đóng gói với các kích cỡ khác nhau, từ mao mạch đến hang, chứa máu chảy chậm. Các mạch này được lót bằng một lớp nội mạc đơn.

Biến chứng thường gặp như:

• Cường lách
• Vỡ tự phát kèm xuất huyết là nguy cơ với tổn thương lớn hơn
• Có thể gây ra hội chứng Kasabach-Merritt
• Thoái hóa ác tính (hiếm)

3, Phương pháp chẩn đoán

Hiện nay, thiết bị y tế ngày càng trở lên hiện đại và đáp ứng được nhu cầu của ngành y. Vì vậy, có rất nhiều phương pháp để có thể phát hiện được người bệnh có bị u máu lách hay không. Qua đó, bác sĩ có thể xác định được mức độ cũng như đưa ra liệu trình điều trị phù hợp.

Phương pháp đầu tiên phải kể đến làsiêu âm. Siêu âm là phương pháp đơn giản, tiết kiệm chi phí, không xâm phạm. Qua hình ảnh của siêu âm, bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra những liệu trình điều trị phù hợp để hạn chế những phát triển của khối u, ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. U mạch máu lách có thể có nhiều hình dạng siêu âm khác nhau tùy thuộc vào thành phần mô học chính xác của chúng (tức là giảm âm, giảm âm hoặc tăng âm) tuy nhiên chiếm chủ yếu vẫn là tăng âm.

• U máu lách dạng mao mạch: Khối dạng đặc, giới hạn rõ, hồi âm tăng mạnh, đồng nhất, có biểu hiện tăng cường âm phía sau, có thể gặp vôi hóa dạng nốt ở trung tâm hoặc dạng viền ở ngoại vị.
• U máu lách dạng hang: Khối hỗn hợp âm, rải rác bên trong là những hốc dịch kích thước khác nhau, dịch có thể đồng nhất hoặc không đồng nhất, có thể có vôi hóa trong khối.

Hình ảnh siêu âm của một bệnh nhân đa u máu lách tại MEDLATEC

Thứ hai là phương phápchụp cắt lớpvi tính. Đây là phương khá phổ biến, giúp phát hiện những điểm bất thường và biến chứng nếu có. Qua đó đánh giá được tình trạng và mức độ của người bệnh để chẩn đoán và đưa ra liệu trình điều trị hợp lý. Đặc hiểm hình ảnh trên cắt lớp vi tính của u máu lách giống một số loại u máu thường gặp như u máu gan,..

• Ngấm thuốc dạng chấm nốt ở ngoại vi trong thì động mạch, ngấm dần vào trung tâm ở thì muộn.
• Nốt nhỏ có thể ngấm thuốc đồng nhất ở thì động mạch, giữ thuốc ở thì muộn.

Hình ảnh chụp CLVT u máu lách của một bệnh nhân tại MEDLATEC

Thứ ba là phương phápchụp cộng hưởng từ(MRI): Các đặc điểm tín hiệu hình ảnh được báo cáo phần lớn tương tự hầu hết các bệnh huyết mạch khác như tương tự như bệnh u máu ở gan,...

• T1W: Đồng hoặc giảm tín hiệu
• T2W: Tăng tín hiệu
• T1 C+ (Gadolinium): Thường sẽ ngấm thuốc ngoại vi thì động mạch, sau đó ngấm dần vào trung tâm và đồng nhất ở thì muộn. Một số tổn thương nhỏ hơn có thể ngấm thuốc đồng nhất tại thì động mạch và giữ thuốc không thải ở thì muộn.

Hình ảnhchụp MRIcủa u máu lách

Các phương pháp này có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Vì vậy, tùy tình trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp này nếu người bệnh đáp ứng đủ những yêu cầu mà không làm ảnh hưởng tới sức khỏe của người khám.

Tùy vào tình trạng cũng như mức độ u máu lách của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tư vấn và lựa chọn phương pháp chẩn đoán cũng như cách điều trị phù hợp. Hoặc bệnh nhân có thể đến MEDLATEC, chúng tôi có đội ngũ bác sĩ uy tín, có kinh nghiệm và thiết bị y tế hiện đại.